Vanaf heden kunnen bezoekers zelf bijdragen aan ons project rond de zonneactiviteit door zonnevlekken te komen tellen met de telescoop! Als tijdens uw bezoek de zon schijnt, zal een van onze gidsen u begeleiden bij het tellen van de zonnevlekken en wat uitleg geven rond onze actieve zon.
Overdag domineert de zon de hemel. Zo goed als alle energie op aarde is afkomstig van de zon.
De zon is onze dichtstbijzijnde ster en bestaat uit zeer heet waterstofgas. Deze vormt het centrum van ons zonnestelsel, waar alle planeten (en talloze andere objecten) om heen draaien. De zon heeft een eerder gemiddelde grootte voor een ster van bijna 1,4 miljoen kilometer diameter of ongeveer 109 maal de diameter van de aarde.
Door de enorme druk binnenin de ster komt kernfusie op gang. Hierbij smelten atoomkernen samen tot zwaardere atoomkernen. Bij dit proces komen gigantische hoeveelheden energie vrij onder de vorm van licht en warmte. Twee producten die noodzakelijk zijn voor het leven op aarde.
De uitwaartse energie van de kernfusie werkt in tegen de inwaartse zwaartekracht van de ster waardoor deze stabiel blijft tijdens haar leven.
Met telescopen kunnen we op de zon heel wat interessante kenmerken ontdekken. Met een zonnefilter kunnen we het oppervlak van de zon bekijken en ontdekken we zonnevlekken en granulatie. Het oppervlak van de zon is gemiddeld 5500 °C.
Zonnevlekken zien er door de filter zwart en donker uit van kleur en zijn koelere gebieden op het oppervlak van de zon. Het is er tussen de 4000 en 4500 °C. Een vlek bestaat uit een donkere kern (umbra) en een lichtere rand (penumbra). Ze ontstaan waar magnetische veldlijnen door het oppervlak van de zon komen. Elke vlek heeft een eigen magnetische polariteit waardoor ze telkens per twee voorkomen (een + en een -).
De granulatie bestaat uit talloze granulen of grote gasbellen. Ze geven het oppervlak een korrelig uiterlijk.
Met een H-alfafilter kunnen we de onderste atmosfeer van de zon, of chromosfeer, waarnemen. Dit gebied kan temperaturen hebben van 6000 tot zelfs 20 000 °C. Opnieuw zien we de magnetische structuren op de zon zoals filamenten en protuberansen.
Protuberansen, of zonnevlammen, ontstaan wanneer het hete gas van de zon plots vrijkomt met een explosie. Het gas hangt hierna als een boog over het oppervlak van de zon.
Vanaf nu kunnen bezoekers zelf bijdragen aan ons project rond de zonneactiviteit door zonnevlekken te komen tellen met de telescoop! Bij helder weer zal een van onze gidsen jullie begeleiden bij het tellen van de zonnevlekken tijdens het bezoek en uitleg geven rond onze actieve zon.
Dagelijks zijn er zonnevlekken te zien op de zon, soms grote en soms kleine, soms veel en soms weinig. Door deze vlekken te tellen krijgen we inzicht in de cyclus van de activiteit van de zon. Kom samen met ons de zonnevlekken tellen tijdens het zonneactiviteitmaximum van 2024-2025!
De getelde groepen en vlekken worden verwerkt in een korte formule om zo het Wolfgetal (R) te berekenen.
Ter illustratie staat in de eerste grafiek hieronder het aantal zonnevlekken dat dagelijks geteld werd in de Koninklijke Sterrenwacht van België sinds 2012, als deel van het SILSO-project. De tweede grafiek toont de verwachtingswaarde voor het aantal zonnevlekken per dag voor de huidige maand.
