Cozmix heeft een ruim aanbod planetariumvoorstellingen voor elke doelgroep. Van kinder- en familievoorstellingen tot vertoningen voor de meer gevorderde sterrenkundeliefhebber. Alle voorstellingen zijn Nederlandstalig. Het aantal sterretjes naast de voorstelling toont de moeilijkheidsgraad.
"Onze kleine ster" is een verhaal over een gemiddelde gele ster die op zoek gaat naar eigen planeten om te kunnen verwarmen en beschermen. Op zijn reis ontmoet onze kleine ster andere sterren, en leert hij wat een ster speciaal maakt. Hij ontdekt dat sterren in groepen voorkomen en sterrenstelsels vormen. Uiteindelijk vindt onze kleine ster zijn planeten, en stelt elk van deze planeten zich voor. Zo blijkt dat een gewone ster ook speciaal kan zijn...
Voor schoolbezoeken is bij deze voorstelling ook een educatief pakket beschikbaar (met een werkmap en reflectiebundel voor de leerlingen, en een leerkrachtenbundel voor de begeleiding).
Twee eekhoorns, Nino en Lilli, fantaseren over een sterrenhemel vol met prachtige planeten. Planeten waar supergrote hazelnoten groeien. De twee eekhoorntjes proberen vol enthousiasme de aarde te verlaten om hun dromen te zien uitkomen. Leon, een oude wijze uil, leidt hen liever naar zijn telescoop. Hij toont hen wat ze kunnen verwachten van andere planeten. 'Astronootjes' is geschreven voor jonge kinderen, met visuele grappen en sterrenkundige info aangepast aan hun niveau. Besproken onderwerpen gaan van de planeten uit ons zonnestelsel tot het ontstaan van de aarde en de voorwaarden voor leven. Reis tijdens 'Astronootjes' samen met Nino en Lilli door de ruimte op zoek naar de grootste hazelnoten in het universum.
Robin, een nieuwsgierige pinguïn, trekt vanaf de Zuidpool op wereldreis. Aan de Noordpool komt hij Lars de ijsbeer tegen. Beide vragen zich af waarom de nacht er zo lang duurt. Om dit mysterie op te lossen, bouwen ze een observatorium en de ruimteboot 'Polaris'. Ze ontdekken bij planeten zoals de aarde, Mars en Saturnus veel gelijkenissen maar ook verschillen. Trek mee op ruimtereis op zoek naar ijs, licht en een donkere sterrenhemel.
We gaan terug op verkenning met oude bekenden: Lars, de ijsbeer, en Robin, de pinguïn. Ze reizen verder met hun ruimteboot Polaris om het poollicht nader te bestuderen. Wanneer ze echter geraakt worden door een meteoriet crashen ze aan de voet van een oude Maya tempel en ontmoeten ze Lucia, een pittige kolibrie die gek is van rotsen. Zij vertelt hen de legende van de ‘lichtgevende stenen’. Meteoren, of vallende sterren – de ‘lichtgevende stenen’ – intrigeren hen allemaal. Op zoek naar antwoorden gaan ze op pad naar de Maan, langs de planetoïdengordel en belanden ze uiteindelijk op een komeetkern. Op die manier leren ze allerlei nieuwe dingen en weetjes over het zonnestelsel.
Tijdens de spectaculaire fulldome show 'Het grote zonnestelselavontuur' neemt een enthousiaste verhalenverteller je mee op een adembenemende ruimtereis doorheen zijn mechanisch planetarium. Van de hete, verschroeide landschappen van Mercurius tot de ijskoude uithoeken voorbij de gasreuzen. We verkennen de meest gevaarlijke en fascinerende plekken van ons zonnestelsel. Bewonder het landschap van de rode planeet Mars en duik mee onder de dikke ijslaag van een Jupitermaan of tussen de ringen van Saturnus. Onderweg ontdekken we bovendien hoe kwetsbaar onze eigen planeet is. Geraakt iedereen terug veilig thuis? Mis dit onvergetelijke avontuur niet!
Celeste krijgt tijdens een slapeloze nacht het bezoek van de mysterieuze Moon en zijn lichtgevende helpers. Het nieuwsgierige meisje weet al bijzonder veel over het zonnestelsel maar gaat samen met Moon op zoek naar planeten rond andere sterren. Deze exoplaneten zijn erg moeilijk te vinden en te onderzoeken. Toch slagen ze er samen in om detectiemethoden te ontrafelen en volgen er spectaculaire ontdekkingen. Zo wordt de 'planetenjacht' van astrofysici begrijpbaar en op kinderniveau voorgesteld. We verkennen tussendoor exoplaneten vol vulkanen, ijswerelden en zelfs superaardes. Vinden we ook een leefbare planeet, zoals de aarde, rond een andere ster?
In de filmvoorstelling "Expeditie zonnestelsel" maken we kennis met zon, planeten, manen en tal van andere objecten uit het zonnestelsel. De voorstelling werd ingesproken door verteller Frank Deboosere. Hij neemt ons tijdens deze adembenemende voorstelling mee langs het oppervlak van de zon en de broeierige werelden dicht bij onze ster. Na een passage bij onze thuisplaneet, de aarde, trekken we naar de koudste plaatsen uit het zonnestelsel; ijzige manen en schitterende kometen. We verkennen planeten met enorme vulkanen, kilometers diepe kloven, gigantische stormen of duizelingwekkende ringen. Een groot avontuur voor al wie meer te weten wil komen over ons prachtige zonnestelsel.
Op 21 juli 1969 zette Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan. Van 1969 tot 1972 zouden in totaal twaalf astronauten op onze naaste buur rondwandelen.
Na een halve eeuw is het zeker de moeite om eens terug te kijken op het Apollo-programma. Herbeleef in deze fulldome documentaire de meest tot de verbeelding sprekende periode uit de geschiedenis van de ruimtevaart.
Tijdens deze educatieve fulldome show ontdekken we hoe alledaagse gebeurtenissen, de afwisseling van dag en nacht, de maanfasen of seizoenen, eigenlijk toch erg bijzonder zijn. Bovendien helpt verteller Stijn Meuris een aantal van de grootste astronomische misvattingen de wereld uit. Wanneer staat de aarde het dichtst bij de zon? En wat is een supermaan?
We gaan op zoek naar leefbare werelden in en buiten ons zonnestelsel. En uiteraard is er ook ruimte voor de meest tot de verbeelding sprekende fenomenen zoals zons- en maansverduisteringen. Kortom, beleef een onvergetelijk sterrenwachtbezoek en laat je verwonderen!
Rond de zon draaien acht planeten maar alleen op de derde planeet vanaf de zon, onze aarde, kon leven ontstaan en evolueren. De aarde beweegt op een behoorlijk stabiele manier rond haar eigen as en door het zonnestelsel. Bovendien is onze planeet groot genoeg om een atmosfeer vast te houden. Onderzoek heeft aangetoond dat er veel oorzaken zijn voor de natuurlijke variaties in ons klimaat. Dit zijn terugkerende veranderingen zoals de oriëntatie en de schuine stand van de aardas, de zonnecyclus en de wijzigende vorm van de aardbaan. Maar in de laatste twee eeuwen is er een nieuw soort klimaatverandering merkbaar, door grootschalige menselijke ingrepen in de natuurlijke omgeving. Slagen we erin om het leven op onze kleine blauwe planeet veilig te stellen?
Tijdens deze indrukwekkende fulldome show herbeleven we het ontstaan van het zonnestelsel. We starten zo'n 5 miljard jaar geleden bij de schokgolf van een supernova die de geboorte van de zon, onze ster in het Melkwegstelsel, in gang zette. We volgen de spectaculaire vorming van planeten rond de zon, met talloze botsingen en inslagen die uiteindelijk ook tot het ontstaan van de aarde en onze natuurlijke begeleider, de maan, leidden. Daarna gebeurt nog iets merkwaardigs. Er ontstaat leven op de derde planeet rondom de zon. We onderzoeken de vernuftige processen die de eerste levensvormen en ook wij vandaag nog gebruiken. Dan rest de vraag: is de aarde een unieke plek in het heelal, een oase van leven in een onherbergzame kosmos? Of is onze planeet maar één van de vele met leefbare omstandigheden?
Zwarte gaten bestuderen, dwingt ons na te denken over ruimte, tijd en zwaartekracht. Wat deze concepten exact betekenen, is moeilijk uit te leggen, maar ze spelen een fundamentele rol in het heelal. Zwarte gaten zijn waarschijnlijk de meest bijzondere objecten in het heelal: ze kunnen ontstaan uit heftige explosies van zeer massieve sterren... ze vervormen de ruimtetijd om zich heen... ze verslinden sterren... en genereren zwaartekrachtgolven die op aarde detecteerbaar zijn. Zwarte gaten bevinden zich nog steeds aan de rand van onze kennis. Het ontrafelen van hun geheimen is een van de meest fascinerende uitdagingen in de menselijke geschiedenis.
Uit verwoestende gebeurtenissen in de kosmos kunnen nieuwe zaken gecreëerd worden. Explosieve verschijnselen zijn verantwoordelijk voor de manier waarop het universum er vandaag de dag uitziet, en niet al deze gebeurtenissen doen zich voor op grote schaal.
De evolutie van het universum heeft zelfs de meest elementaire deeltjes niet ontzien. In deze voorstelling volgen we de weg van een van deze deeltjes, een proton, dat deelneemt aan de meest verbazingwekkende fenomenen in de natuur. Het is een verhaal van vergaan en ontstaan: van supernovae en botsende zwarte gaten tot supervulkanen en botsende protonen. Deze voorstelling neemt ons mee naar de meest extreme omstandigheden in de kosmos!
Duizenden jaren lang observeerde de mens met zijn ogen het licht aan de nachtelijke hemel. Aan het begin van de 17e eeuw verbreedde Galileo’s uitvinding van de telescoop onze kennis over het heelal. Met de uitvinding van de raket in de 20e eeuw werd het mogelijk de aardse atmosfeer te verlaten en X- en gammastraling te observeren. Deze verschaffen ons informatie over de hete en turbulente processen in het universum. Maar niet enkel licht kan ons iets over de kosmos vertellen. Neutrino’s en kosmische straling bevatten ook essentiële informatie. Tot slot opende ook de detectie van zwaartekrachtgolven door LIGO nieuwe deuren voor de astrofysica. Deze voorstelling brengt u beelden van de kosmos, gemaakt door verschillende detectoren.
Vertrekkend vanuit onze eigen dagelijkse waarnemingen krijgen we een overzicht van de schijnbare bewegingen van de zon, maan, planeten en de sterrenhemel. Het observeren en bestuderen van al deze fenomenen noemen we astronomie of sterrenkunde. Dankzij een aantal uitzonderlijke wetenschappers en hun ontdekkingen hebben we een ware revolutie in de astronomie beleefd. Sinds de uitvinding van de telescoop is ons beeld van de kosmos enorm gewijzigd. Verwondering en onbegrip maakten plaats voor nieuwe natuurkundige wetten. Beetje bij beetje werd ook onze eigen plaats in het uitgestrekte heelal duidelijk. Recent onderzoek, zoals de detectie van exoplaneten en zwaartekrachtgolven, maakt duidelijk hoe snel de wetenschap van de kosmos evolueert en hoe boeiend sterrenkunde wel is.
Onderstaande voorstellingen zijn niet meer in de vaste programmatie opgenomen, maar kunnen wel op aanvraag vertoond worden (bijvoorbeeld voor groepen).
In deze voorstelling neemt Lieven Scheire ons mee op een epische reis om te ontdekken hoe planetoïden zowel een gevaar als een kans vormen. Het gevaar ligt in de mogelijkheid van een catastrofale botsing met de aarde. De opportuniteit is de fascinerende gedachte dat planetoïden een tussenstap kunnen vormen om andere werelden te verkennen en het zonnestelsel te doorkruisen. De uitdagingen zijn enorm, maar zo’n extreme missie zou er uiteindelijk kunnen toe leiden dat we onze planeet kunnen beschermen en andere planeten gaan bewonen.
Ga mee op ontdekking hoe astronauten een planetoïde kunnen bereiken en hoe de mensheid beter kan worden van dit avontuur.
Sterren spreken al eeuwenlang en wereldwijd tot de verbeelding. Reeds duizenden jaren wakkeren hun mysteries de nieuwsgierigheid aan bij culturen en beschavingen.
Stijn Meuris vertelt hoe hij sinds zijn jeugd geboeid is door de pracht van de sterrenhemel. Uit het zwakke sterlicht kan ontzettend veel informatie afgeleid worden. Door sterlicht uiteen te rafelen komen we te weten uit welke stoffen de ster is gemaakt. Wij mensen zijn gemaakt uit diezelfde ingrediënten. Sterker nog, alle stoffen op aarde, dus ook die in ons eigen lichaam, werden eerst gevormd in het binnenste van een ster. We zoeken uit hoe een ster aan haar energie komt. Dit gebeurt door kernfusie, maar ook deze energiebron is eindig. Heel wat sterren komen hierdoor op een spectaculaire manier aan hun einde.
Tijdens de kerstvakantie van 2022-2023 vierden we 10 jaar bezoekerscentrum Cozmix. De meest vertoonde planetariumvoorstelling van de laatste jaren Ruimteboot Polaris, kreeg speciaal hiervoor een hilarische West-Vlaamse versie. Tjool me Lars en Robin deur 't zunnestelsel en gif mo sjette!
Na het succes van Tjool'n rond de pooln werd ook Lucia en het meteorietenmysterie vertaald naar het West-Vlaams. No wo gomme goan kapiting Robin?
De kindervoorstelling “Op vakantie naar de blauwe planeet” vertelt het verhaal van een familie ruimtewezens, op zoek naar de ideale vakantiebestemming. Samen met hun ruimterobot doorkruisen ze het heelal en bezoeken verschillende planeten en manen.
Al snel blijkt dat het vinden van een geschikte planeet niet evident is. Voor een aangename vakantie is het er soms te warm, vaak te koud en op sommige planeten kan je zelfs helemaal niet landen. Uiteindelijk ziet een blauwe planeet er veelbelovend uit, maar is deze wel veilig voor onze ruimtewezens?
In ons zonnestelsel zijn er 8 planeten die in een baan rond de Zon bewegen. Sinds het einde van de vorige eeuw hebben astronomen ook planeten gevonden rond andere sterren in ons Melkwegstelsel. Men noemt dit exoplaneten. Dit is een erg actueel thema in het huidige sterrenkundige onderzoek. Het spreekt immers enorm tot de verbeelding, al was het maar omdat dan al snel de vraag opkomt naar mogelijk buitenaards leven. Over het intrigerende nieuwe onderzoeksgebied van de exoplaneten gaat de show “Zoeken naar onbekende planeten”. We gaan samen op ontdekkingstocht en Frank Deboosere vertelt ons het boeiende verhaal.
In deze show kijken we met de blik van een astronaut naar enkele unieke plaatsen op aarde. We reizen dan vervolgens naar de maan en Mars. Ook verder weg gaan we op zoek naar habitats waar buitenaards leven zou kunnen voorkomen. Tot nu toe vormt onze aarde echter de enige gekende veilige haven voor leven. Het is dus van groot belang om zorg te dragen voor onze kwetsbare aarde.
De nachtelijke sterrenhemel spreekt bij iedereen tot de verbeelding. Al eeuwenlang proberen we de daarin liggende mysteries van het universum te ontrafelen. Vandaag zorgen telescopen en ruimtemissies voor spectaculaire veranderingen in ons denken over de kosmos. Deze voorstelling neemt de bezoeker mee op ontdekkingsreis doorheen het uitgestrekte heelal. Vertrekken doen we bij de Oude Grieken en hun geocentrisch wereldbeeld. Langzaam aan laten moderne technologie en gigantische telescopen onze werkelijke plaats tussen de sterren zien. We leven op een kleine blauwe planeet in een onopvallende uithoek van een reusachtig sterrenstelsel. Onderweg komen we meer te weten over de planeten van ons zonnestelsel, soorten nevels en sterrenhopen.
Onze centrale ster levert energie aan de aarde sinds haar ontstaan, meer dan vier miljard jaar terug. Ze bepaalt zo de activiteit in de atmosfeer en is van belang voor al het leven op aarde. De passage van de vurige schijf van de zon aan de hemel – van dag tot dag, van maand tot maand – was een manier om de tijd bij te houden voor talloze beschavingen in het verleden.
Onze zon is een ‘gele dwergster’, maar laat je door deze term niet misleiden. Elke seconde verbruikt onze zon 600 miljoen ton waterstof en ze bevat 500 keer meer massa dan alle planeten samen. Ervaar de unieke beelden van het heftige zonsoppervlak en ontdek de geheimen van de belangrijkste ster in ons leven.
In de voorstelling Zwaartekracht en zwarte gaten nemen we je mee naar een plaats waar de tijd stilstaat, waar de normale wereldorde niet meer bestaat, waar het onvoorstelbare realiteit wordt. De fascinerende en extreme wereld van de zwarte gaten. Hoe ontstaat een zwart gat? Hoe kunnen we zwarte gaten vinden? Zouden we het overleven als we in een zwart gat vallen? Deze en nog veel meer vragen over de meest bizarre objecten in het heelal, komen in deze planetariumshow aan bod. We volgen het verhaal van de zwarte gaten sinds ze op het einde van de 18e eeuw bedacht werden, tot op de dag van vandaag. Zwarte gaten zijn niet langer het domein van de 'science fiction'. In het planetarium van Cozmix nemen we u mee voor een fascinerende reis in de ruimte en in de tijd!
Diep onder het ijs in het hart van Antarctica bevindt zich IceCube, de grootste en vreemdste detector ter wereld. IceCube probeert neutrino’s op te vangen, mysterieuze deeltjes afkomstig van de meest extreme plaatsen in het universum. Deze spookachtige en vrijwel ongrijpbare deeltjes kunnen ons meer leren over de meest spectaculaire gebeurtenissen in het heelal, zoals ontploffende sterren en superzware zwarte gaten.
Een fractaal is een meetkundige figuur die zelfgelijkend is. Dit wil zeggen dat men een fractaal kan opsplitsen in stukken die gelijkvormig zijn aan het originele. Vaak kunnen fractalen gegenereerd worden door het herhaaldelijk toepassen van een bepaalde bewerking. Heel wat zaken uit de natuur hebben fractale eigenschappen: van bergen tot kustlijnen, van bomen tot wolken, van broccoli tot sneeuwkristallen. Deze show is een productie van Adams State University’s Zacheis Planetarium en legt uit wat fractalen zijn, hoe ze kunnen geconstrueerd worden en waar ze in de natuur voorkomen.
Deze fulldomevoorstelling belicht het leven en werk van de veelzijdige Maurits Cornelis Escher. Was hij een kunstenaar, een astronoom, een wiskundige of een reiziger?
Onder de planetariumkoepel zijn we getuige van hoe Escher omspringt met wiskunde, sterrenkunde, optica, kristallografie en meetkunde, om op artistieke wijze invulling te geven aan complexe concepten uit de kosmologie.