Aan het eind van januari en gedurende heel februari hebben we te maken met een zogenaamde planetenparade (uit het Engels: planetary parade). Dat betekent dat een aantal planeten aan de sterrenhemel tegelijk zichtbaar zullen zijn.
Januari en februari worden fantastische maanden voor waarnemers: gedurende de hele periode staan minstens vier planeten uit ons zonnestelsel tezamen aan de sterrenhemel. Opmerking: natuurlijk geldt dit alles alleen indien het helder weer is!
Al reeds vanaf 1 januari 2025 kunnen blote-oog waarnemers vier planeten tegelijkertijd boven de horizon zien staan kort na zonsondergang. Van west naar oost zijn dat: Venus, Saturnus, Jupiter en Mars. Omdat Mars bezig is aan zijn retrograde beweging (de planeet beweegt zich naar het westen in plaats van naar het oosten, zoals gewoonlijk), schuift de rode planeet steeds schijnbaar dichter bij de andere planeten terwijl hij nog voor even van het sterrenbeeld Kreeft naar het sterrenbeeld Tweelingen migreert. Intussen beweegt Venus zich ook weg van de Zon, in het sterrenbeeld Waterman, zodat ook zij schijnbaar dichter bij Saturnus en Jupiter komt te liggen aan de hemel.
Waarnemers met een sterke telescoop zullen echter opmerken dat ook Uranus en Neptunus aan de sterrenhemel te vinden zijn, zodat er deze maand zes planeten waar te nemen zijn.
Gedurende heel januari, en een groot deel van februari, migreert Mercurius ook naar de oostkant van de Zon. Vanaf 16 februari 2025 tot het begin van maart staat Mercurius net na zonsondergang ook nog boven de horizon. Hoewel hij aan het begin van die periode nog te dicht zal staan bij de Zon om waar te nemen, schuift hij steeds verder op. Dat betekent dat er zeven planeten op hetzelfde moment boven de horizon staan!
De week, van 21 februari 2025 tot 28 februari 2028, is het ideale moment om alle grote planeten van ons zonnestelsel aan dezelfde moment waar te nemen. Saturnus schuift echter elke dag verder op richting het westen, zodat hij steeds lager aan de hemel komt de staan.
8 maart 2025 geeft de beste kans dit jaar om Mercurius waar te nemen aan de sterrenhemel. De planeet staat dan op zijn verste punt van de Zon verwijderd. Een ideaal moment dus om deel te nemen aan de Sterrenkijkdagen!
Helaas is Saturnus dan niet langer zichtbaar aan de sterrenhemel.
De sterrenhemel zoals die er (bij ideale omstandigheden) zal uitzien op 27 februari 2025, om 18:30. Alle planeten zijn zichtbaar!
Op sociale media verscheen reeds vaak een post met het idee dat "op 21 januari, alle planeten op één lijn zullen staan". Daar zit een kern van waarheid in, maar het is zeker niet zo bijzonder als het doet denken.
We doen de feiten uit de doeken:
De "lijn" waarop de planeten staan noemen we de ecliptica: het pad tussen de vaste sterren dat de zon doorheen het jaar aflegt. Hier afgebeeld in oranje, op 27 februari 2025.